Útvegsbændafélagið aldargamalt
Útvegsbændafélag Vestmannaeyja fagnar aldarafmæli sínu um þessar mundir eða réttara væri líklega að segja á kóvíd-tímum að nú séu liðin 100 ár frá stofnun félagsins en hátíðarhöld af því tilefni bíði um sinn.
Félagið hét upphaflega Útvegsbænda- og atvinnurekendafélag Vestmannaeyja, stofnað 20. október 1920, og skráður tilgangur þess meðal annars að
„stuðla að sanngirni og samræmi í kaupgjaldi til lands og sjávar, þannig að hvorki vinnuveitendur né vinnuþiggjanda sé misboðið, en reynt eftir megni að halda fullu jafnvægi milli beggja aðila.”
Á þessum tíma voru um 70 vélbátar í eigu félagsmanna og fyrsti formaður var Viggó Björnsson bankastjóri.
Núverandi formaður útvegsbænda er Sindri Viðarsson, sviðsstjóri uppsjávarsviðs Vinnslustöðvarinnar.
Útvegsbændafélagið var frá upphafi drifkraftur og afl í félagsmálum og lagði áherslu á hagræðingu í útgerð og sjávarútvegi. Snemma sendi félagið til að mynda fulltrúa sína til Noregs til að kanna hvernig útgerðarmenn þar í landi gerðu út á sem hagkvæmastan hátt.
Hlutverk félagsins var annars að gæta hagsmuna útgerðarinnar í smáu sem stóru og í janúar 1939 tóku útvegsbændur í Eyjum þátt í því að stofna Landssamband íslenskra útvegsmanna á fundi í Reykjavík. Stofnendur LÍÚ voru Félag íslenskra botnvörpuskipaeigenda, Útvegsbændafélag Vestmannaeyja, Útvegsbændafélag Keflavíkur (stofnað 1936) og nýstofnað Útvegsmannafélag Hafnarfjarðar.
Í tilefni sjötugsafmælis Útvegsbændafélagsins 1990 hafði Árni Johnsen tal af nokkrum félagsmönnum fyrir Morgunblaðið og hafði þá eftir þáverandi formanni, Hilmari Rósmundssyni:
„Víst eru menn uggandi um framhaldið. Það er mikið áhyggjuefni að allir helstu nytjastofnar við landið eru fullnýttir og útlitið er til dæmis mjög dökkt með loðnuna. Vestmannaeyjar njóta hins vegar sterkrar stöðu og hlutfall verðmæta úr sjó hefur um langt árabil verið á bilinu 10-15% frá Vestmannaeyjum.“
Sindri bjartsýnn og glaður
Þetta var fyrir þrjátíu árum en hvað skyldi vera efst í huga núverandi formanns útvegsbænda á stórafmælisárinu 2020, Sindri Viðarsson?
„Á slíkum tímamótum er maður einfaldlega glaður og bjartsýnn! Það er merkur áfangi að ná því að vera aldargamall og lýsir kannski best félagsmönnum að allan tímann hefur félagið verið virkt og starfandi. Til þess þarf bæði dugnað og vilja.
Auðvitað hafa orðið miklar breytingar í sjávarútvegi á þessum tíma og fyrirtækjum og skipum hefur fækkað en fyrirtækin sem eftir standa eru sterk og sýna og sanna að þau standa með samfélaginu og eru stoðir byggðarlagsins. Þau eru jafnframt frumkvöðlar að mörgu sem við kemur útgerð og fiskveiðum.
Vestmannaeyjar eru og hafa verið ein stærsta verstöð landsins. Ekkert bendir til annars en að svo verði áfram þegar saman fer skynsamlegt fiskveiðistjórnarkerfi, gott starfsfólk og öflug fyrirtæki.
Þó gefi aðeins á bátinn núna er í raun bara eitt stórverkefni sem við, þjóðin og heimsbyggðin öll þurfum að leysa í sameiningu. Um farsæla niðurstöðu þess verkefnis getið þið lesið þegar 200 ára saga Útvegsbændafélags Vestmannaeyja kemur út!
Veirufaraldurinn setur vissulega strik í reikninginn víða en útvegsbændur bíða rétt eins og aðrir spenntir eftir því að ástandið lagist og lífið færist í fyrri skorður. Afmælisfagnað höldum við hvenær svo sem færi gefst til slíks enda ekki á hverjum degi sem að hægt er að fagna aldarafmæli.“
Úrklippurnar sem með fylgja eru úr Morgunblaðinu í október 1990 í tilefni sjötugsafmælis Útvegsbændafélags Vestmannaeyja og (sú neðsta) úr Morgunblaðinu í nóvember 1986 í tilefni af aðalfundi Landssambands íslenskra útvegsmanna í Eyjum.